صفحه اصلی » پرونده موضوعی » چیرگی نگاه امنیتی بر نگاه اقتصادی
کیوان جامهبزرگ، عضو هیئتمدیره سازمان نظام صنفی رایانهای استان تهران و معاون توسعه راهبردی و امور شرکتهای هلدینگ فناپ معتقد است فقدان باور و اراده لازم در سیاستگذاران برای توسعه صنعت فناوری اطلاعات، غلبه نگاه امنیتی بر اقتصادی، نرخ بالای مهاجرت سرمایه انسانی و درنهایت عدم انگیزه کافی برای سرمایهگذاری، مهمترین مشکلات صنعت آیسیتی است.
او در تشریح این مشکلات اضافه میکند: «این شرکتها دارای سهم ناچیزی در تولید ناخالص داخلی هستند و نتوانستهاند جایگاه خود را در اقتصاد کشور تثبیت کنند. علاوه بر مواردی که به آنها اشاره شد، میتوان عدم دسترسی به بازارهای بینالمللی یا حتی تعاملات بینالمللی از یک سو و عقبماندگی صنایع سنتی و ضعفهای ساختاری و مدیریتی از سوی دیگر باعث میشود اولویت دیجیتالیشدن برای آنها بسیار پایین باشد، مهمترین مانع پیشروی شرکتهای ICT است.»
جامهبزرگ با ارزیابی نقش شرکتهای حوزه آیسیتی در اقتصاد کشور میگوید: «شرکتهای حوزه آیسیتی از سه منظر در اقتصاد کشور نقشآفرین هستند؛ نخست ایجاد ارزشافزوده مستقیم از طریق ارائه خدمات و محصولات در حوزه اقتصاد دیجیتال، دوم نقشآفرینی در قالب تسهیلگر و توانمندساز یا تحولساز صنایع دیگر در افزایش بهرهوری یا خلق ارزشافزوده که ما بیشتر از منظر تحول دیجیتال آن را در حوزه اقتصاد دیجیتالیشده طبقهبندی میکنیم. سوم اشتغالزایی بهویژه در مقایسه با دیگر صنایع بزرگ کشور نظیر صنایع انرژیبر یا صنایع معدنی و منبع پایه که اتکای اصلی آن به منابع طبیعی است.»
او در پاسخ به این سوال که آیا برآوردی از سهم شرکتهای حوزه آیسیتی در اقتصاد کشور وجود دارد یا خیر و این میزان سهم در تولید ناخالص داخلی (GDP) چگونه ارزیابی و برآورد میشود؛ میگوید: «این سوال قدری چالشبرانگیز است. از آنجایی که برآوردهای اقتصادی درمورد اندازه اقتصاد کشور و مشخصاً میزان تولید ناخالص داخلی کشور ابهام و پیچیدگیهای متعددی دارد، تخصیص دقیق سهم یک صنعت در آن هم چالشزاست. برآوردهای اولیه، سهمی ۶ تا ۷ درصدی برای حوزه آیسیتی از تولید ناخالص داخلی قائل هستند، هرچند این میزان در مقایسه با صنایع بزرگ دیگر کشور ناچیز به نظر میرسد اما نکته حائز اهمیت این است که در سالهای گذشته علیرغم رکود یا رشد منفی در بسیاری از حوزهها، صنعت آیسیتی و دیجیتال رشدی فزاینده و صعودی داشته است.»
او ادامه میدهد: «البته که در ماههای اخیر با اتفاقاتی که رخ داد بهویژه در حوزه محدودسازی دسترسی به اینترنت آزاد، فیلترینگ پلتفرمهای اجتماعی و پیامرسانها و نظایر آن و البته کاهش حجم سرمایهگذاری در این حوزه به دلیل حساسیتهای ناشی از غلبه نگاه امنیتی به صنعت فناوری اطلاعات، ریسک بالای محیط کسبوکار و ضعف جدی در سیاستگذاری این حوزه، تداوم رشد صنعت با چالش جدی مواجه شده است. بهتبع سهم ناچیز آیسیتی در خلق ارزشافزوده نهایی در کشور، درحال حاضر سهم این صنعت از اشتغال نیز ناچیز است اما همچنان پتانسیل رشد بسیار بالایی بهواسطه روند روبهرشد صنعت در جهان، نیازمندی بازار کشور و منطقه، سرمایه انسانی تحصیلکرده و… وجود دارد.»
جامهبزرگ میگوید: «با توجه به توسعه نسبتا مطلوب اپراتورهای مخابراتی در کشور و رشد شرکتهای اینترنتی در دهه گذشته که منجر به کسب همین سهم شش تا هفت درصدی از اقتصاد کشور شده، معتقد هستم شرکتهایی که در حوزه تحول دیجیتال صنایع بزرگ فعال هستند با تمرکز بر فناوریهای نسل چهارم انقلاب صنعتی بیشترین شانس را برای خلق بازارهای جدید و رشد در دهه پیشرو خواهند داشت. اقتصاد پلتفرمی، هوش مصنوعی، رایانش ابری و اینترنت اشیا شاید مهمترین حوزههای رشد آتی بازار باشند.»