Search
Close this search box.

توسعه فراگیری‌مالی و افزایش توان مالی جامعه

«فراگیری مالی» به‌عنوان یکی از زیربناهای اصلی تحقق اهداف ۱۷ گانه‌ «توسعه‌ پایدار» سازمان ملل متحد در طول یک دهه‌ اخیر، به‌ شکل قابل توجهی در جهان، پژواک بلندی یافته است. در این شماره‌ از مجله فناوری‌های مالی تلاش کرده‌ایم تا به بررسی اهمیت و ابعاد مختلف کاربرد فناوری در توسعه‌ خدمات مالی (خدمات اعتباری، بیمه و سرمایه‌گذاری) و توانمندی مالی جامعه بپردازیم.
جامعه‌ای را تصور کنید که دسترسی به خدمات مالی از جمله وام‌های بانکی، بیمه و سایر خدمات مالی برای افراد جامعه کاری دشوار باشد، افراد به‌سادگی نتوانند از خدمات متنوع بانکی استفاده کنند، برای دریافت کمترین تسهیلات نیازمند مراجعه چندین باره به شعب بانک و دادن وثایق و تضامین مختلف باشند و درنهایت تنها چیزی که به کمکشان خواهد آمد آشنایی است که در آن سوی میز یافته‌اند.
با توسعه فناوری‌های مالی در دهه‌های اخیر، انواع روش‌های پرداخت نیز دچار تغییر و تحول شده و صورت‌های جدیدی به خود گرفته‌اند. یکی از این روش‌ها، ‌BNPL است که از زیرمجموعه‌های روش پرداخت اعتباری است. هرچند تاریخچه‌ این روش به سال‌های دور می‌رسد، اما توسعه و پیشرفت فناوری‌های مالی و همچنین تحولات جهانی باعث شده صورت تازه‌ای به خودش بگیرد و شرکت‌های متعدد ارائه‌دهنده، این روش را در سراسر جهان تاسیس کنند.
این مصاحبه را زمانی گرفتیم که چند روزی از قطعی اینترنت گذشته بود و دغدغه‌های آجدانی مانند بسیاری دیگر از افراد صنعت مالی، چالش‌های پیش روی توسعه فناوری در ایران بود. هرچند هنوز به توسعه اقتصادی امیدوار بود؛ امیدوار به اینکه می‌تواند با «ویپاد» قدمی در راه توسعه اقتصادی و اجتماعی بردارد.
فراگیری مالی دیجیتال شامل به‌کارگیری ابزارهای دیجیتالی با صرفه‌جویی در هزینه برای دستیابی به جمعیت‌هایی است که درحال حاضر از نظر مالی محروم شده‌اند. به این ترتیب، آنها به طیف وسیعی از خدمات مالی رسمی متناسب با نیازهای آنها که به‌طور مسئولانه با هزینه‌ای مقرون‌به‌صرفه برای مشتریان و ارائه‌دهندگان ارائه می‌شود، دسترسی پیدا می‌کنند.
توسعه فین‌تک‌ها موجب شده تا پژوهشگران اقتصادی به بررسی نقش آن در «توانمندسازی مالی» شهروندان و کسب‌وکارها و رابطه آن با رشد و توسعه اقتصادی بپردازند.
بیمه یکی از پنج خدمت پایه در فراگیری مالی است. خدمات بیمه در سطوح مختلف باعث می‌شود تا افراد و کسب‌وکارها در صورت مواجهه با اتفاقات، خطرات و حوادث احتمالی فردی و جمعی در آینده مانند سیل، زلزله، بیماری و فوت، تصادف و…، میزان ضرر را به حداقل برسانند.
برای توانمندسازی مالی افراد جامعه راهکارهای متعددی وجود دارد. بحث فراگیری مالی و سواد مالی برای این هدف بارها مطرح شده اما از جایگاه سبک زندگی با تمرکز بر اعتبار نباید به‌سادگی عبور کنیم، به‌خصوص درباره قشر متوسط جامعه این موضوع بیشتر صادق است. با توجه به اینکه سبک زندگی، نزدیکی زیادی با فرهنگ مردم هر کشور دارد باید این موضوع را به‌صورت ریشه‌ای و در فرهنگ ایرانی‌ها بررسی کنیم.
هنگامی‌ که از بیمه سخن به میان می‌آید در ذهن اغلب افراد جامعه بیمه‌های اجتماعی (شغلی) و بیمه شخص ثالث خودرو به‌عنوان دو گزینه اول نقش می‌بندد. البته این موضوع با اجباری‌بودن این بیمه‌ها و آمیخته‌بودن آن با زندگی روزمره افراد نیز بی‌ارتباط نیست. حال آنکه بخش قابل توجهی از شهروندان از تفاوت بیمه‌های اجتماعی، بیمه‌های بازرگانی و ماهیت عملکردی و کاربردی آنها به‌درستی و به شکل دقیق مطلع نیستند.
ارائه خدماتی مانند حساب‌های پس‌انداز، راهکارهای پرداخت، بیمه و اعطای اعتبار به اقشار مختلف جامعه هدف اساسی سیستم‌های مالی در سراسر دنیاست. سیستم‌های مالی فراگیرتر امکان خدمات‌رسانی در سطح وسیع و گسترده را به افراد محروم جامعه فراهم می‌کنند.